با برجام صنعت پلاستیک چه تغییراتی خواهد کرد؟

ایالات متحده آمریکا در تاریخ 18 اردیبهشت سال 1397 رسماً خروج یک طرفه از توافق هسته ای برجام را اعلام کرد و تاثیرات منفی اقتصادی این اقدام برای کشور ما که از چند ماه پیش از آن آغاز شده بود، با اعلام رسمی این خبر شدت گرفت. صنعت فراوری پلاستیک ایران از آن زمان تاکنون با روزهای سختی مواجه بوده و اثرات زیان بار تحریم ها بسیاری از فعالان این حوزه را به شدت تحت تاثیر قرار داده است، اما از سوی دیگر برای برخی از تولیدکنندگان پلاستیک دریچه های نو و فرصت های بی نظیری برای توسعه فراهم آمده است، چرا که ظرفیت های جدیدی برای تولید محصولاتی که با دشواری واردات روبرو شده اند به وجود آمده است.

اکنون با مشخص شدن نتایج انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و پیروزی قطعی جو بایدن، امیدها برای بازگشت آمریکا به برجام بسیار پر رنگ شده و صنعت فراوری پلاستیک کشور بار دیگر در آستانه مواجهه با تغییراتی شگرف قرار گرفته است، اما این بار تغییرات چگونه خواهند بود؟

اژدها وارد شده است!

در طول بیش از 2 سال گذشته ماشین سازان اروپایی در حوزه صنعت پلاستیک تقریباً به طور کامل بازار ایران را ترک کرده و فروش محصولاتشان را متوقف نمودند و در پی آن ماشین سازان چینی به عنوان تنها تامین کننده خارجی ماشین آلات فراوری پلاستیک بازار ایران را در اختیار گرفتند. گرچه مشکلات تامین ارز و مقررات سخت گیرانه داخلی حتی واردات ماشین آلات چینی را نیز بسیار دشوار ساخت اما حتی با این وجود تولیدکنندگان با دریافت مجوزهای قانونی قادر به تامین ماشین آلات مورد نیاز خود بوده اند. اکنون با انتخاب رئیس جمهور جدید در آمریکا، رفع مجدد تحریم های هسته ای و احیاء برجام تقریباً قطعی به نظر می رسد و از این رو بسیاری از ماشین سازان اروپایی سیگنال های مثبتی در خصوص تمایل به از سرگیری روابط تجاری با ایران ارسال نموده اند.

در طول دو دهه ی اخیر استفاده از ماشین آلات اروپایی در ایران محدود به تولید قطعات خاص و پیچیده بوده که نیازمند فناوری های نوین هستند، در مقابل در زمینه تولید قطعات پلاستیکی عمومی ماشین آلات چینی بازار را به طور کامل در اختیار گرفته اند. برخی از شرکت های مطرح تولیدکننده ماشین آلات فراوری پلاستیک در چین در سال های اخیر تلاش های موثری در راستای ارتقاء فناوری نموده و توانسته اند در بسیاری از زمینه ها خود را به سطح رقبای اروپایی برسانند. بازار ایران در دو سال اخیر میزبان برخی از پیشرفته ترین ماشین آلات تولید پلاستیک ساخت چین بوده است که تا پیش از این در سایه محصولات اروپایی مجال خودنمایی نداشته اند. ترک بازار ایران توسط شرکت های اروپایی فرصتی استثنایی برای جلب اطمینان صنعت گران در خصوص توانایی ماشین آلات پیشرفته چینی برای تولید قطعات پیچیده را فراهم کرد. پیشرفت خیره کننده فناوری ماشین های چینی از یک سو، و تفاوت قیمت قابل توجه میان ماشین آلات اروپایی و چینی از سوی دیگر به چالش هایی جدی برای ماشین سازان اروپایی در صورت بازگشت به ایران تبدیل خواهد شد.

ارز ارز ارز

تقریباً تمامی مشکلات اقتصادی ایجاد شده در اثر تحریم های آمریکا با ارز در ارتباطند. گرانی ارز، نوسان قیمت ارز، دشواری تامین ارز، مشکلات تبادلات ارزی و … تاثیرات شدیدی بر اقتصاد و صنعت کشور گذاشته است. بسیاری از تولید کنندگان قطعات و محصولات پلاستیکی با مشکلاتی نظیر افزایش هزینه توسعه و خرید تجهیزات، افزایش هزینه مواد اولیه و کاهش تقاضا برای محصول خود مواجه بوده اند که تمامی این مشکلات به صورت مستقیم یا غیر مستقیم با مساله ارز مرتبط هستند.